چكيده
تخلفات اداري يكي از موضوعاتي است كه مردم به طور روزمره در مراجعات خود به ادارهها و ارگانهاي دولتي در اثر عمل خطاكارانه ناشي از كارمند، با آن مواجه هستند. رسیدگی به این تخلفات بر اساس آيين دادرسي اداري است که انتظار می رود منصفانه باشد. اصول دادرسي منصفانه از جمله اصول حقوق فراملي و شناخته شده در حقوق داخلي است كه به طرف شاكي از خدمات اداري اين امكان را ميدهد تا در فرآيند رسيدگي به تخلفات اداري كارمند خاطي توسط مقام اداري با استفاده از موازين موجود در اين اصول رسيدگياي منصفانه و عادلانه صورت گيرد.
هدف اصلي تحقيق اين است كه آیا در آيين دادرسي اداري به ويژه در هيأتهاي رسيدگي به تخلفات اداري، اصول دادرسي منصفانه رعايت می گردد یا خیر؟. در این رابطه سؤالاتي مطرح شده كه عبارتند از اينكه در رسيدگيهاي مراجع شبه قضايي و هيأتها (بدوي و تجديدنظر) تا چه اندازه از اصول دادرسي منصفانه استفاده شده و ديوان عدالت اداري با استفاده از رسالت خود در اصل 173 قانون اساسي در احقاق حق مردم تا چه اندازه كوشا بوده است؟
پژوهش اخیر بر اساس مطالعه كتابخانهايي و رجوع به منابع مدون، در نهايت به این نتايج دست يافته که در كل در آيين دادرسي اداري به خصوص در رسيدگي مراجع اختصاصي، كمتر به اصول دادرسي منصفانه توجه شده است. همچنین اصول دادرسي منصفانه از جمله اصول بينالمللي حقوق بشري و شناخته شده در قانون اساسي ما ميباشد. استفاده از اين اصول در جهت احقاق حق، ميتواند به انواع رسيدگيها كمك شاياني نمايد. در خاتمه محقق به این نتیجه می رسد که اگر در آيين دادرسي اداري اصول دادرسي منصفانه رعايت شود ميتوان انتظار يك دادرسي اداري عادلانه كه در آن حقوق دو طرف دعوا بويژه مردم به عنوان ارباب رجوع و كارمند به عنوان مسئول در انجام خدمات اداري را داشت.
واژگان كليدي: دادرسي اداري، تخلفات اداري، اصول دادرسي منصفانه، هيأتهاي رسيدگي (بدوي و تجديدنظر)، ديوان عدالت اداري.
فصل اول
تاريخچه و پيشينه تخلف اداري و رسيدگي به آن
مبحث اول: معنا و مفهوم خطاي اداري و تخلف اداري
گفتار اول: مفهوم خطاي اداري
گفتار دوم: قلمرو قانون رسيدگي به تخلفات اداري
مبحث دوم: انواع هيأتهاي رسيدگي به تخلفات اداري و شيوهي رسيدگي در ديوان عدالت اداري
گفتار اول: انواع هيأت، چگونگي رسميت اعضاء و فعاليت آنها
گفتار دوم: ديوان عدالت اداري مرجع رسيدگي به شكايت مستخدمان عليه اداره
فصل دوم
دادرسي منصفانه
مبحث اول: مفهوم و قلمرو دادرسي منصفانه
گفتار اول: مفهوم دادرسي منصفانه
گفتار دوم: تحول زماني انديشههاي دادرسي منصفانه
مبحث دوم: جايگاه اصول حداقلي دادرسي منصفانه در حقوق داخلي ايران و در حقوق بينالملل
گفتار اول: بررسي و تحليل دادرسي منصفانه در حقوق موضوعه ايران
گفتار دوم: تضمينات دادرسي منصفانه در سطح بينالملل
فصل سوم
تطبيق آيين دادرسي در هيأتهاي رسيدگي به تخلفات اداري و ديوان عدالت اداري با اصول دادرسي منصفانه
مبحث اول: مقايسه شكلي و ماهوي
گفتار اول: مقايسه شكلي اصول حداقلي دادرسي منصفانه با شيوهها و مراحل مختلف دادرسي در هيأتهاي رسيدگي به تخلفات اداري
گفتار دوم: مقايسه ماهوي دادرسي منصفانه با شيوهها و مراحل مختلف دادرسي در هيأتهاي رسيدگي به تخلفات اداري
مبحث دوم: مقايسه نحوهي رسيدگي در ديوان عدالت اداري با اصول دادرسي منصفانه
گفتار اول: محدوديتهاي حق دادخواهي در ديوان عدالت اداري و انديشه حاكميت قانون
گفتار دوم: محدوديتهاي حق دسترسي به دادرسي اداري در ايران