توصیه هایی برای مترجمان تازه کار در زمینه ترجمه تخصصی متون حسابداری و مالی
توصیه های زیر برای مترجمانی است که در رشته حسابداری و مدیریت مالی تحصیل نکرده اند ولی علاقه مند هستند که فعالیت ترجمه خود را در حوزه ترجمه تخصصی متون حسابداری و مالی به کار بندد. مطالبی نیز در بخش حساسیت در ترجمه تخصصی متون حسابداری ارائه شده است.
انتخاب یک رشته تخصصی برای هر مترجم مبتدی، امری حیاتی به شمار می‌رود. بسیاری از فارغ‌التحصیلان مؤسسه‌های آموزش زبان‌شناسی، تصمیم می‌گیرند به امید به کارگیری دانش حسابداری و مالی تحصیل شده در دانشگاه، به یک مترجم حسابداری و مالی تبدیل شوند. اگر شما نیز از جمله این افراد هستید، در اینجا نکاتی را ذکر خواهیم کرد که برای شما مفید خواهد بود.
1-در رابطه با دانش خود از علوم حسابداری و مدیریت مالی مبالغه نکنید!
اولین و مهمترین توصیه این است که درباره دانش و معلومات قبلی خود، خیلی مبالغه نکنید. از یک‌سو حسابداری به عنوان یک علم، بسیار متنوع است. حتی یک حسابدار برجسته و تحصیل‌کرده نیز معمولاً بر یک حوزه خاص تمرکز نموده و ممکن است در بسیاری از حوزه‌های دیگر اطلاعات چندانی در اختیار نداشته باشد. از سوی دیگر، حتی اگر شما خوش‌شانس بوده و در برنامه آموزشی دوره تحصیلی خود، واحد حسابداری گذارنده باشید، ممکن است آن واحد برای دانشجویان غیر از رشته حسابداری تدوین شده باشد، در نتیجه مطلقاً هیچ تضمینی وجود ندارد که شما در ترجمه تخصصی رشته حسابداری به مشکل بر نخواهید خورد. فراموش نکنید که اگر خود را یک مترجم مالی معرفی کنید، ممکن است روزی یکی از مشتریان از شما بخواهد متنی دشوار مثل یک استاندارد بین‌المللی حسابداری را برای وی ترجمه کنید. در اینجا ما با دو مسئله مهم مواجه می‌شویم: (1) شما باید قادر باشید که بگویید چه چیزی را می‌توانید و چه چیزی را نمی‌توانید ترجمه کنید و (2) باید به تحصیلات خود در زمینه حسابداری را ادامه دهید.
2-فکر یک مدرک دوم در رشته حسابداری و یا فراگیری علم حسابداری باشید.
توصیه اکید این است که یک مدرک دوم، ترجیحاً در یک رشته تخصصی مثل حسابداری، مدیریت مالی و نظایر آن اخذ کنید. اما این احتمال وجود دارد که پس اخذ چنین مدرکی، دیگر نخواهید مترجم بمانید! در نتیجه به جای این کار می‌توانید به صورت خودخوان در حوزه‌های مربوطه مطالعه کرده و معانی مختلف اصطلاحات و نحوه محاسبه شاخص‌ها و نسبت‌های مالی را جستجو کنید. ویراستار در هنگام بررسی یک متن حسابداری ترجمه‌شده توسط یک فرد مبتدی، قبل از هر چیز درک غلط یا کاربرد اشتباه اصطلاحات حسابداری و مالی (و همچنین عدم آشنایی با نظریه‌های اساسی حسابداری یا برداشت اشتباه از فرایندهای اصلی مالی) را مورد ملاحظه قرار می‌دهد.
3-برای ترجمه تخصصی متون حسابداری، ترجمه صحیح اصطلاحات حسابداری را بیابید.
دنیای حسابداری و مالی مالی به سرعت در حال تغییر و تحول است و هر روزه اصطلاحات مالی جدیدی معرفی می‌شود. به همین دلیل متأسفانه دیکشنری‌های دو زبانه در اغلب موارد، کاربردی ندارند. اصطلاحات مالی فراوانی به زبان انگلیسی وجود دارند که هنوز به زبان‌های دیگر ترجمه نشده‌اند و نه در دیکشنری‌ها و نه در اینترنت نمی‌توان معادلی را برای آنها یافت.
هنگام مواجهه با چنین مواردی چه باید کرد؟ قبل از هر چیز، تعریف آن اصطلاح در زبان مبدأ را پیدا کنید. برای مثال می‌توانید این کار را با خواندن واژه‌نامه‌های خارجی موجود برای سرمایه‌گذاران و یا خواندن مقالات حوزه مالی در نشریات یا سایر منابع زبان مبدأ انجام دهید. البته این کار ممکن است بسیار وقت‌گیر باشد. سپس سعی کنید با استفاده از قواعد مشخصی که هر مترجم مجرب با اتکا به تجربه شخصی خود آنها را به دست می‌آورد، معادل مناسبی را برای آن واژه بسازید.
چگونه می‌توان دیکشنری خوب و بد را از هم تشخیص داد و چطور می‌توان فهمید که یک دیکشنری واژه‌ای را درست معنا کرده یا غلط؟ تنها راه این است که علوم حسابداری را مطالعه کنید، ترجمه کردن را تمرین کنید و تجربه کسب کنید. اگر این کارها را ادامه دهید مطمئناً روزی دیکشنری‌های مورد علاقه خود را پیدا خواهید کرد. اما باز هم به هیچ‌یک از آنها اعتماد مطلق نداشته باشید.
نکته دیگر درباره دیکشنری این است که دیکشنری‌های مالی یک زبانه را از قلم نیاندازید و از آنها برای آگاهی از اصطلاحات به کار رفته در کشور خود استفاده کنید. سیستم‌های حسابداری در کشورهای مختلف، ویژگی‌های خاص خود را دارند، اما مواردی نیز هستند که کاملاً با هم مطابقت دارند. بعضی از اصطلاحات مالی که به زعم شما ممکن است کاملاً جدید باشند، در زبان شما معادل‌هایی دارند که به خوبی شناخته‌شده هستند. علاوه بر این، حسابداران بسیار محتاط بوده و در ترجمه تخصصی متون حسابداری، بر استفاده سختگیرانه از بعضی اصطلاحات تأکید دارند. ممکن است شما برای یک اصطلاح مالی زبان مبدأ، پنج معادل در زبان مقصد پیدا کنید، اما حسابداران فقط یکی از آنها را خواهند پذیرفت و شما باید بدانید که در هر مورد، کدام‌یک از اینها مناسب هستند. سعی کنید دیکشنری‌های دوزبانه‌ای را پیدا کنید که توسط انجمن‌های حسابداران حرفه‌ای یا نهادهای مشابه به چاپ رسیده‌اند. این امر به شما کمک می‌کند که خود را از اتهام غیر حرفه‌ای بودن مصون نگه دارید.
علاوه بر این، آشنایی با صورت‌های مالی منتشر شده به زبان مقصد نیز کمک شایانی به شما در ترجمه تخصصی متون حسابداری و مالی خواهد کرد. اگر می‌خواهید در آینده توانایی ترجمه صورت‌های مالی را داشته باشید، نه تنها مطالعه اصطلاحات و ساختار، بلکه آگاهی از روش تهیه آنها نیز از ضروریات خواهد بود. در این صورت، شما خواهید دانست که مثلاً ترازنامه‌ها بر خلاف صورت‌های سود و زیان، نه فقط به صورت سالیانه، که در تاریخ‌های دیگری نیز تهیه می‌شوند و به این ترتیب شما در تشخیص نام واقعی یک ترازنامه دچار اشتباه نخواهید شد.