ساخت داروی ضد سرطان از نانوالیاف در دانشگاه علوم پزشکی تهران

ساخت داروی ضد سرطان از نانوالیاف در دانشگاه علوم پزشکی تهران

محققان کشورمان جهت افزایش سلامت و کارایی داروهای ضدسرطان اقدام به ساخت و بررسی نانودارویی جدید با استفاده از پلیمرهای مصنوعی زیست سازگار و زیست تخریب‌پذیر به صورت آزمایشگاهی شدند.

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد ایرانی، دانشجوی دکترای مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر،در این خصوص گفت: زمان رهاسازی دارو از داربست تهیه شده، بیش از 30 روز ادامه داردکه این نانودارو در طول 72 ساعت نیز خاصیت ضدسمیتی خود را حفظ می‌کند.

وی عنوان کرد:در ساخت این نانودارو از فرایند الکتروریسی بهره گرفته شده که در این تحقیقات، میزان و سرعت رهاسازی دارو در شرایط آزمایشگاهی و بر روی سلول‌های سرطانی ریه مورد بررسی قرار گرفته است.

ایرانی در خصوص فواید استفاده از نانوالیاف و نانولوله‌های کربنی در ساختار این دارو اظهار داشت: داربست نانوالیاف بر اثر وجود منافذ ریز بسیار، نسبت سطح به حجم بالایی دارد که این ویژگی برای بارگذاری بیشتر دارو در سطح کوچکی از نانوالیاف مطلوب است. این منافذ امکان رهاسازی کنترل شده‌ و طولانی مدت دارو را نیز فراهم می‌سازد. این امر منجر به کاهش سمیت داروهای ضدسرطان می‌شود.

ایرانی افزود: نانولوله‌های کربنی چند دیواره به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود همانند خواص مکانیکی و حرارتی مناسب و ایجاد پیوند با داروهای ضدسرطان همچون دوکسوروبیسین هیدروکلراید، منجر به بارگذاری بیشتر دارو در نانوالیاف حاوی دارو می‌شوند.

وی در ادامه یاداور شد:از آنجا که هدف گروه تحقیقاتی ما تولید صنعتی داربست‌های نانوالیاف کامپوزیتی به عنوان حامل‌های دارویی است، در طرح‌های آتی مطالعات گسترده‌تری بر روی کاربرد نانوالیاف در انواع داروها، همچون داروهای ضد سرطان و ضد درد که نیاز به رهاسازی طولانی مدت دارند، صورت خواهد گرفت. اخیراً نیز نانوالیاف کامپوزیتی کیتوسان/ اکسید گرافن با همین هدف تهیه شده که نتایج مطلوبی به دنبال داشته است.

به گفته‌ ایرانی جهت تولید این نانودارو در ابتدا نانولوله‌های کربنی چنددیواره ساخته شده و در ادامه با بارگذاری نانولوهای کربنی و همچنین داروی مدنظر در محلول پلیمری پلی لاکتیک اسید/پلی اتیلن گلیکول، نانوالیاف کامپوزیتی پلی لاکتیک اسید/پلی اتیلن گلیکول/ نانولوله‌های کربنی چنددیواره حاوی داروی ضدسرطان دوکسوروبیسین تهیه شد.

وی در ادامه خاطرنشان کرد:سپس میزان بارگذاری دارو و رهاسازی آن از نانوالیاف کامپوزیتی تهیه شده در مدت زمان 60 روز مورد مطالعه قرار گرفت. آزمون‌های مربوطه در شرایط آزمایشگاهی و با تماس نانوالیاف با سلول‌های سرطانی ریوی A549 انجام شده است.

بر اساس اعلام ستاد نانو این تحقیقات حاصل همکاری دکتر اسماعیل حریریان، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، محمد ایرانی، نادیا ابوطالبی و لیلا روشنفکرراد است که نتایج آن در مجله‌ی Journal of Applied Polymer Science (جلد 132، شماره 3، سال 2014، صفحات 1-41286 تا 9-41286) منتشر شده است.

اغلب داروهای ضدسرطان، انتخاب پذیری ضعیف و سمیتی بالا دارند. بدین منظور بایستی سیستم‌های رهاساز دارویی را طراحی کرد که اثردهی شیمی درمانی را افزایش داده و اثرات سمی داروهای ضدسرطان را کاهش دهد. هدف اصلی این طرح، طراحی و ساخت نانودارویی با ویژگی‌های ذکر شده بوده است. بدین منظور داربست نانوالیاف حاوی نانولوله‌های کربنی چند دیواره به عنوان حامل دارو طراحی شده است.

طبق نتایج حاصل شده، استفاده از این داربست نانوالیافی که حامل داروی ضدسرطان دوکسوروبیسین است، منجر به بهبود اثر درمانی و کاهش سمیت آن شده است.