مروری بر 6 حضور رئیس جمهور در میان دانشگاهیان/ تأکید بر دیپلماسی علم و استقبال از انتقاد
حسن روحانی طی دوران ریاست جمهوری اش در سال گذشته 6 بار در برخی دانشگاهها و مراکز آموزشی کشور حاضر شده و در جمع نخبگان، دانشجویان، استادان و روسای دانشگاهها سخنرانی کرد.
به گزارش خبرنگار مهر، حسن روحانی در سخنان خود علاوه بر انتقاد و پیشنهاد، درخواستهایی را نیز مطرح و امید بیشتری به دانشگاهیان برای ادامه فعالیت با انگیزه تر داده است.
این پرونده نوروزی به بخشهایی از مهمترین سخنرانیهای رئیس جمهور در دانشگاهها در سال گذشته می پردازد.
رئیس جمهور در دانشگاه تهران
حسن روحانی در کسوت رئیس جمهور، نخستین حضورش را در مراکز آموزش عالی کشور با دانشگاه تهران تجربه کرد. وی در مراسم نمادین آغاز سال تحصیلی دانشگاههای کشور در میان دانشجویان مخالف و موافق خود همچنین برخی استادان این دانشگاه سخنرانی کرد.
روحانی در این مراسم گفت: " احساس من در اين جمع شکوهمند يک احساس رسمي به عنوان رئيس‌جمهور ملت بزرگ ايران نيست؛ احساس من همچون احساس يک دانشجوي اين دانشگاه است."
وی نظرش را درباره دانشگاه تهران بیان کرد و گفت: " دانشگاه تهران، حلقه وصل سنت آموزشي گذشته و جديد است. دانشگاه تهران به عنوان مرکزي مطرح است که نه تنها توليد علم کرد، بلکه احساس مسئوليت سياسي و اجتماعي را نيز در جامعه ديروز و حتي در جامعه امروز، نشر داده و خواهد داد."
رئیس جمهور درباره انتقادانی که دانشجویان نسبت به وی دارند، تاکید کرد: " نقد دانشجويان، همان قدر زيباست که حمايت آنان، مگر نقد حمايت نيست، درست است که دانشگاه مرکز حزب نيست و فعاليت يک دانشجو در دانشگاه ولو فعاليت سياسي و اجتماعي که حق اوست به عنوان فعاليت عضو يک حزب نخواهد بود. همانطور که در يکي از نوشتارها آمد، دانشجو از منظر يک سياستمدار نمي‌خواهد به مسايل بنگرد، دانشگاه و دانشجو به مثابه عالم، انديشمند و روشنفکر به مسايل سياسي و اجتماعي نگاه مي‌کند."
روحانی به رسالت اصلی دانشگاه نیز اشاره کرد: " يادمان نرود که رسالت اصلي دانشگاه توليد علم و فناوري است."
رئیس جمهور کشورمان در دانشگاه تهران درباره علم و دانش، گفت: " علم و دانش زماني مي‌تواند حاکم باشد که در دانشگاه ما محيط آزاد نقد و انديشه و اظهارنظر باشد. اين باعث سرشکستگي يک دولت است که دانشجو و استادش بخاطر بهانه‌جويي‌هاي عده‌اي دم فرو بندد و نتواند اظهار نظر کند."
روحانی اما درباره ISI هم به مواردی اشاره کرد و افزود: " مي‌خواهم بر اين نکته تاکيد کنم که چرخه علم و دانش و توليد علم و فناوري، فقط مقاله ISI نيست. بدانيد مقاله علمي يک حلقه کوچک از حلقه علم و فناوري است. "
وی درباره دانشگاه اسلامی هم نظرات خود را مطرح و خاطرنشان کرد: " در دانشگاه اسلامي يک گروه بايد ملامت شوند و آن کساني هستند که در توليد علم و دانش و فناوري، کاهلي کرده‌اند؛ ما نبايد در روند معيوب نابجاي بازنشستگي زود هنگام اساتيد، گرفتار شويم."
روحانی اما از مشارکت و همکاری دانشگاهها با دولت یازدهم هم سخن گفت: " دولت تدبير و اميد از دانشگاه مي‌خواهد در همه زمينه‌ها به کمک دولت، بشتابد."
رئیس جمهور در آخرین نکته ای سخنرانی خود خطاب به دانشگاهیان، تاکید کرد: " دانشگاهيان، دانشجويان، ما نياز به ديپلماسي علم داريم. شما فرهيختگان، عالمان بايد از طريق علم و دانش، مقاله، تحقيق و حضور در مجامع علمي جهان و در همين‌جا در پرانتز به همه دستگاه‌هاي امنيتي و وزارت اطلاعات اعلام مي‌کنم که راه را براي اين ديپلماسي باز کنيد، به دانشگاه اعتماد کنيد، به اساتيد بزرگ اين دانشگاهها اعتماد کنيد و به دانشجويان عزيز اعتماد کنيد."
روحانی در مراسم 16 آذر
رئیس جمهور کشورمان دومین حضورش را در میان دانشگاهیان، با گرامیداشت سالروز 16 آذر روز دانشجو و در دانشگاه شهید بهشتی و میان دانشجویان و استادان تجربه کرد.
در این مراسم هم، دانشجویان مخالف و موافق شنونده سخنان رئیس جمهورشان بودند.
روحانی در گرامیداشت روز دانشجو از تلاش دولت تدبیر و امید در همکاری با دانشگاه، گفت: " دولت تدبیر و امید همه تلاشش این است که از فضای دانشگاه استفاده بهتری به نفع ملت و کشور و مرز و بوم و ملت‌های مستضعف جهان شود."
رئیس جمهور درباره نگاه دانشجو به مسائل جامعه، تاکید کرد: " هر کجا که دانشجو ببیند حرکتی در این کشور اعم از دولت یا هر نهاد دیگری از مسیر عقلانیت، خردورزی و منافع ملی فاصله می‌گیرد، صدای رسای دانشجو برای جلوگیری از انحراف بلند خواهد بود."
وی در بخش دیگر سخنان خود به بزرگانی اشاره کرد که پایه گذار جنبش دانشجویی در دانشگاه بودند: " ما در دانشگاه، آنهایی که فضای جنبش دانشجویی را و حرکت سیاسی دانشگاه را هدایت کردند، شخصیت‌هایی چون آیت‌الله طالقانی، آیت‌الله مطهری، آیت‌الله بهشتی، مهندس بازرگان، دکتر علی شریعتی، دکتر مصطفی چمران و از این قبیل سرداران و عزیزان بودند. اینها پیشتازان حرکت دانشجویی و دانشگاه هستند. یادمان باشد آن زمان آنهایی که حرکت دانشجویی را برعهده داشتند، نه ریالی دریافت می‌کردند، و نه از دولت و حکومت دستور می‌گرفتند. ما باید پیرو راه آن عزیزان باشیم. البته همه آن بزرگان و سردارانی که شما نام می‌برید از همت و باکری و خرازی و شهید بابایی و ستاری و شهید صیاد شیرازی و همه بسیجیان قهرمان، آنها الگوهای بزرگ ما هستند."
روحانی بر اقتصاد دانش بنیان تاکید کرد و گفت: " این شما هستید که باید اقتصاد دانش‌بنیان را توسعه دهید. این چیزی است که مقام معظم رهبری همواره بر آن تاکید کردند."
رئیس جمهور دولت یازدهم در پایان سخنرانی خود از دانشگاهیان درخواستی هم داشت: از اساتید و دانشجویان خواهش می کنم محصول دانشگاه را به جامعه و تولید پیوند بزنیم. کاری کنیم تولید علم شما در کنار خلاقیت، ابداع، نوآوری، فناوری، به تولید، صنعت و بخش های مختلف تولید و خدمات گره بخورد و بتوانیم محصول این دانشگاه را در جامعه لمس کنیم."
روحانی در نوزدهمین جشنواره رازی
رئیس جمهور دولت تدبیر و امید، در سومین تجربه خود به میان نخبگان جشنواره رازی رفت و با آنان سخن گفت.
این دومین حضور روحانی در دانشگاه شهید بهشتی بود.
وی به مشکلات نظام سلامت اشاره کرد و گفت: "نظام سلامت مشکلات خاص خود را دارد. گرچه همه کشورهای جهان حتی کشورهای پیشرفته نیز نتوانسته‌اند همه مشکلات آن را از بین ببرند اما در عین حال در دنیای پیشرفته گام‌های بسیار بلندی برداشته شده است."
روحانی درباره درمان بیماران با مخارج کمتر، تاکید کرد: " می‌توانیم بیماران را راحت‌تر، آسان‌تر با مخارج کمتر و با آثار جانبی کم درمان کرد و بر این اساس بخشی از تحقیقات باید این باشد که آثار جانبی را کمتر کرد."
رئیس جمهور کشورمان به بحث واردات واکسن اشاره کرد و گفت: " اینکه کشور برای واکسن نیازمند واردات است بر دوش دولت سنگینی می‌کند از این رو از آقای هاشمی - وزیر بهداشت می‌خواهم در پایان دولت یازدهم کشور بی‌نیاز از واکسن باشد."
رئیس‌جمهور تأکید کرد: "دانشگاه باید مرکز اندیشه‌ورزی و پرسشگری باشد و دانشگاه است که باید محقق تربیت کند."
رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه ما درک و درد می‌خواهیم، گفت: " درک درست و درد مردم داشتن و درد تعالی کشور داشتن؛ اگر درک امتیاز برای ارتقای استادیاری به استادی باشد گرچه با آن مخالف نیستیم و ابزار تشویقی باید استفاده کرد اما برای محققی باید خضوع کرد که دردش حل معضلات مردم است؛ و درکش این است که امروز اگر کشور و ملت بخواهد به قدرت و ثروت برسد راهی جز پژوهش ندارد."
روحانی با تأکید بر اینکه برای اخلاق پزشکی تحقیق کنیم، افزود: " مصرف دارویی ما زیاد است و باید به پزشکی برسیم که با شهامت برای خوشایند بیمار صفحه نسخه را پر نکند. از این رو نیاز به فرهنگ‌سازی در جامعه داریم."
روحانی در جشنواره خوارزمی
جشنواره خوارزمی هم در سال 92، شاهد حضور حسن روحانی در جمع نخبگان بود.
روحانی در جمع نخبگان، خاطرنشان کرد: " جشنواره خوارزمی به معنای آن است که در یک فضایی مثبت می‌توانیم سرعت ارتباط جهانی و بین‌المللی‌مان را در مسیر علم و دانش بیشتر و بیشتر کنیم."
وی درباره عدالت علمی در این جشنواره، تاکید کرد: " البته تأکید می‌کنم که جشنواره خوارزمی و همه جشنواره‌ها عدالت علمی را مد نظر قرار دهند؛ عدالت علمی بین تهران، استان‌ها و بین استان‌ها و شهرستان‌ها و بین مرد و زن و بین اقوام مختلف. ما نیاز به عدالت علمی داریم."
رئیس جمهور خطاب به برگزارکنندگان این جشنواره، گفت: " می‌خواهم تأکید کنم که بگذارید زمینه برای رشد علمی و مدیریتی و رشد حضور در جامعه برای همه اقوام، اقلیت‌ها، زنان جامعه ما که فرهیختگان ما هستند، دختران دانش پژوه فراهم شود، این جشنواره‌ها می‌تواند در این زمینه ما را کمک کند.
روحانی از تاکیدات خود به حوزه فناوری هم گفت: " در این شش ماه در دولت جدید مسئولان علمی و فناوری هم می‌دانند که من چه مقدار بر فناوری تأکید دارم. در این مدت هم در فضای علمی و دانشگاهی بوده‌ام، بخاطر عشق من به این فضا و به این دلیل که می‌دانم توسعه کشور بدون علم و فناوری امکان‌ناپذیر نیست. اگر می‌خواهیم رشد کنیم و حرکت رو به جلو داشته باشیم، در سایه فناوری امکان‌پذیر است اما حلقه‌ها را به هم متصل کنیم."
وی یک انتقاد هم کرد و اظهار داشت: " متأسفانه در کشور ما تحقیقات، فناوری و علم هم در انحصار دولت است. بخش خصوصی و بخش‌های مردم‌نهاد به صحنه بیایند. آنها می‌توانند علم و دانش و فناوری را شکوفا کنند. باید علم و تحقیق و پژوهش در اختیار انجمن‌های علمی، استادان و بزرگان علم و فناوری باشد نه در اختیار یک کارمند دولت."
رئیس جمهور همچنین تاکید کرد: " برای جامعه ما تنها محققان، پژوهشکده‌ها و دانشگاهها کافی نیستند. باید جامعه ما در کل علم‌پرور، عالم‌پرور و محقق‌پرور باشد."
روحانی در همایش روسای دانشگاهها
روحانی حضور دیگر خود را میان دانشگاهیان در جمع روسای دانشگاهها تجربه کرد. وی در یک روز برفی سال 92 به دانشگاه شهید بهشتی رفت و دیداری کوتاه با روسای دانشگاههای کشور داشت.
رئیس جمهور کشورمان در جمع روسای دانشگاهها درباره امنیتی شدن فضای دانشگاهها، گفت: " نیازمند محیطی امن در دانشگاهها هستیم. اما نیاز به محیط امنیتی نداریم. دانشگاه باید فضایش، فضای علم باشد، نه سیاست‌زدگی. فضای دانشگاه باید فضای آرام داشته باشد، اما نه فضای خاموش. به دانشگاهی نیاز داریم که در آن آموزش، تعلیم و پژوهش، تحقیق و بینش باشد و دانشوری و روشنفکری آن دانشگاه بتواند فضای جامعه را عوض کند."
روحانی تاکیدی هم بر چگونگی تربیت نیرو در دانشگاه داشت و اظهار داشت: " نیازمند دانشگاهی هستیم که در آن دانشگاه کارآفرین تربیت شود نه کارجو. ما نیاز به دانشگاهی داریم که در آن دانشگاه، دانشجوی خلاق تربیت شود. نیازمند دانشگاهی هستیم که علم و پژوهش در آن مکمل هم و در کنار یکدیگر باشند. به دانشگاهی نیار داریم که قدرت تعامل با جهان و روند پیشرفت جهان داشته باشد. ما نیاز به دانشگاهی داریم که این دانشگاه اثرش تولید ثروت و قدرت باشد. نیاز به دانشگاهی داریم که مردم جامعه ما و ملت ما آثار آن دانشگاه را در زندگی خود لمس کنند، دانشگاه باید به بهبود زندگی جامعه منتهی شود."
وی درباره کیفیت در آموزش عالی هم گفت: " درست است که غول کنکور را پشت سر گذاشتیم، درست است وحشت کنکور برای آنهایی که در دوره کارشناسی می‌خواهند وارد شوند، آن غول تقریباً کنار رفته اما مشکلات ما حل شده است؟ دانشگاههای ما دارای کیفیت مطلوب هستند؟ اصلاً شما در دانشگاه می‌خواهید چه کار کنید؟"
روحانی از لزوم ایجاد شناخت در دانشگاه هم گفت و تاکید کرد: " شناخت جهان، شناخت سیاست در دانشگاه باید انجام بگیرد اما این معنایش این نیست که دانشگاه مرکز حزب و یا جناح باشد. هیچ کس حق ندارد با پول بیت‌المال برای تبلیغ یک حزب یا یک جناح در دانشگاه کار کند."
رئیس جمهور کشورمان یک پیشنهاد هم کرد و گفت: " بیاییم هم قسم شویم شایسته‌سالاری هر که عالمتر است عالمتر و آگاه‌تر است اخلاقی‌تر و فداکارتر است برای اینکه این کشور و این ملت را قدر بنهیم و ارج بنهیم فضا را برای پیشرفت آماده کنیم. ما باید فضای لازم را برای رشد سیاسی دانشجویان آماده کنیم نه رشد جناحی."
وی همچنین به سکوت استادان دانشگاه نیز اشاره و تصریح کرد: " خود شما باید دانشگاه را نقد کنید. چرا دانشگاه خاموش است؟ چرا استادان خاموشند؟. ما شهامت سقراط‌وار را می‌خواهیم. از چه می‌ترسید؟ چرا یک کار بزرگ بین‌المللی انجام می‌شود. استادان دانشگاه خصوصی برای رییس‌جمهوری نامه می‌نویسند. چرا نمی‌آیند حرف بزنند و صحبت کنند؟. لااقل این توافق ژنو اولین گشایش برای دانشگاه و برای پول دانشجوها بود. فقط یک عده معدود که از جای معدود تغذیه می‌شوند. آنها باید حرف بزنند. آنها هم البته حرف بزنند اشکال ندارد، نقد کنند اشکال ندارد، چرا یک عده کم‌سواد بیایند حرف بزنند؟ استادان دانشمند ما بزرگان دانشگاه ما خصوصی چرا حرف می‌زنند وا نمی‌آیند در میدان."
وی تاکیدی دیگر بر کامل کردن زنجیر علم داشت و در این باره، اظهار داشت: " زنجیره علم را کامل کنیم. مقاله به تنهایی به درد نمی‌خورد. مقاله باید بیاید در زندگی مردم. شما فرهیختگان جامعه و بزرگان جامعه هستید. مردم چشم امید به شما دوخته‌اند."
رئیس دولت تدبیر و امید یک انتقاد هم به روسای دانشگاهها کرد و پرسید: " آن کرسی آزاداندیشی که مقام معظم رهبری برآن تأکید کردند چه شد؟ آن کرسی آزاداندیشی یعنی تضارب آراء آزاد."
روحانی در همایش روسای دانشگاههای علوم پزشکی
روحانی اما در میان روسای دانشگاههای علوم پزشکی هم حاضر شد. این حضور که خیلی ناگهانی بود روسا را خوشحال کرد.
به اعتقاد روحانی، اولین قدم پزشک این است که باید از لحاظ روحی و روانی، دغدغه‌های بیمار را کاهش بدهد. وی در این باره، تاکید کرد: " خیلی مهم است که چگونه با مردم برخورد کنیم و با چه چهره‌ای با مردم برخورد کنیم. با روی گشاده، نمی‌گویم با ادب و احترام، چون همه پزشکان ما مؤدب هستند اما هر مقدار کرامت به بیمار بیشتر شود و هر قدر شما در برابر بیمار متواضع‌تر باشید، بدانید که به درمان کمک کرده‌اید."
رئیس دولت یازدهم درباره شهامت و شجاعت پزشکان، گفت: " شهامت و شجاعت یکی از ویژگی‌های اخلاق پزشکی است، حکیم یعنی همین. حکیم باید به بیمار بگوید که تو به این کار نیاز نداری و این برای تو مضر است و من برای تو نمی‌نویسم و البته به تو اطمینان می‌دهم."
روحانی درباره درمان در روستاها تاکیداتی هم داشت: " باید بهداشت و درمان از روستا آغاز شود و اگر ضرورت بود به بخش و شهرستان و در موارد نادر و اندکی هم به استان و درصد بسیار کمی هم به تهران."
وی یک پیشنهاد هم مطرح کرد و اظهار داشت: " من به آقای دکتر هاشمی گفتم بیمارستان‌هایی را در استان تهران و شهرستان‌ها اختصاص دهیم به اینکه در ساعتی پزشک‌ها داوطلبانه آنجا خدمت کنند. در طول هفته طبق روال کار کنند، اما در هفته نصف روز، یک ساعت یا دو ساعت برای آنجا وقت بگذارد. و بگوید این دو ساعت را می‌خواهم مجانی کار کنم."
رئیس جمهور یک پیش بینی هم کرد و گفت: " من نمی‌خواهم چیزی را که صد در صد نیست قول بدهم اما تقریباً برای من روشن است که سال آینده این موقع، وضع سلامت ما به کلی متفاوت خواهد شد، نه اینکه به وضع مطلوب برسیم."