پایانامه بررسي تأثير بازي و اسباب‌بازي بر رشد اجتماعي كودكان پيش‌دبستاني

مهم‌ترين عمل تربيتي و پرورشي در مدرسه و در همه‌ي زمينه‌ها بويژه در زمينه تأمين بهداشت رواني كودك، بازي است. دكتر حيدر اسلامي اظهار مي‌دارد كه از ديدگاه روان‌شناسي بازي‌ كار كودك است و بر همه‌ي جنبه‌هاي رشد كودك از جمله جنبه‌هاي بهداشتي و رواني كودك مؤثر است. به خصوص بازي جسماني كه باعث چالاكي، افزايش مهارت حركتي و رشد و تقويت سيستم عصبي كودك مي‌شود. بازي‌ سيستم عضلاني و رشد حسي و حركتي كودك را تقويت مي‌كند و به اين طريق بر هوش كودك تأثير فراواني دارد و بازي‌ كردن دقت كودك را در انجام كارها افزايش مي‌دهد.

از ديگر تأثيرات مهم بازي‌ در دوران كودكي رشد عاطفي و ايجاد احساس شادي و نشاط در كودك است. بازي‌ سالم مي‌تواند عواطف منفي از قبيل ترس، اضطراب، نفرت و افسردگي را به شدت در كودك كاهش دهد. به همين جهت امروزه مهم‌ترين روش براي درمان اختلالات رفتاري و عاطفي كودكان بازي درماني است كه حتي موجب درمان بسياري از اختلالات رفتاري در بزرگسالي بازي‌ها است. علت دستكاري در پديده‌ها و آزمايش محيط اطراف توسط كودك، افزايش طريق برآورده شده و مناسب‌ترين عمل رشد عقلي كودك است. انسان در تمام مراحل زندگي خود داراي نيازهايي است كه بايستي حداقل به طور نسبي برآورده شوند زيرا كه ارضاي آن باعث مي‌گردد انسان روند تكاملي خود را به گونه‌اي طبيعي‌تر سپري كند. كودك در هر يك از مراحل مختلف زندگي خود تا بزرگسالي نياز به تحرك جسمي و فعاليت مغزي دارد كه تا حد زيادي مي‌توان آن را بوسيله‌ي بازي‌هاي دوران كودكي تأمين نمود. گاه والدين دانسته يا ندانسته از بازي‌ تنها براي آرام كردن خود استفاده مي‌كنند در صورتي كه بازي‌هاي دوران كودكي هم در تكوين شخصيت فرداي فرزندشان مؤثر است هم اين كه ذهن او را در مورد مسايلي كه پيش خواهد آمد ياري مي‌كند و باعث مي‌شود كودك با درك بهتري به سوي زندگي حقيقي كه فراتر از بازي‌ها و رؤياهاي اوست گام بردارد.

شش سال اول زندگي كودك سال‌هاي حساس هستند زيرا ميزان رشد در اين سال‌ها نسبت به مراحل ديگر رشد سرعت بسيار بيشتري دارد. پرورش كامل استعدادهاي كودك بويژه در اين سال‌ها نياز به محيطي محرك و برانگيزنده دارد. منظور از محيط برانگيزنده محيطي است كه براي كودك فرصت‌هايي فراهم آورد تا كودك با آزمايش‌ها، اشياء و مكان‌هاي متنوع روبه‌رو شود و كسب تجربه كند. بازي‌ براي كودك فرصت‌هايي فراهم مي‌آورد تا كودك با بزرگتر‌ها، گروه‌هاي ديگر و هم‌رديفان مواجه شود و به تعامل معني‌دار و غني با آن‌ها بپردازد و بازي امنيت عاطفي و حمايتي كودك را تأمين مي‌كند.

كودك بخشي از اوقات خود را صرف بازي‌ مي‌كند بنابراين با تفريح و سرگرمي در واقع آمادگي لازم را براي مواجه شدن با زندگي و ناسازگاري آن پيدا كرده و در جميع ابعاد نيز تكامل مي‌يابد. بازي‌ فرصت‌هايي را براي كودك فراهم مي‌كند تا او مهارت‌هاي حركتي درشت و ظريفش را رشد دهد و سلامت جسمي‌اش را تأمين كند. بازي‌ به كودك كمك مي‌كند تا قدرت تخيل و خلاقيت خود را رشد دهد، محيطي را براي كودك مهيا مي‌كند تا به تمرين مهارت‌هاي اجتماعي خود بپردازد. بازي‌ وسيله‌اي است كه كودك از طريق آن عواطف و هيجان‌هايش را ابراز مي‌كند. با به كودك كمك مي‌كند تا نظام‌هاي ارزشي را درك كند.

بازي‌ كودك آموزش و درس نيست بلكه گونه‌اي از آزمايش كردن فرهنگ است. به بياني ديگر كودك خود را از راه بازي به فرهنگ جامعه و قوم خود نزديك مي‌كند. كودك از راه جنب و جوش‌هاي حسي و حركتي خود را با محيط زيستي تازه سازگار مي‌سازد و سپس در خردسالي مي‌كوشد بوسيله‌ي بازي رشد و تكامل جسمي و عقلي خود را تأمين سازد و در اجتماع بزرگسالان جايي براي خود باز كند. از آن جايي كه آينده‌ي هر كشوري و اجتماعي به كودكان آن جامعه بستگي دارد، بنابراين توجه به كودكان و مسائل مربوط به آنان در اولويت قرار مي‌گيرد.

در این تحقیق تاثیر بازی و اسباب بازی بر رشد اجتماعی کودکان پیش دبستانی مورد بررسی قرار گرفته است. نه تنها پژوهشگران، بلکه والدین عزیز می توانند از نتایج حاصل از این تحقیق برای تربیت بهتر فرزندان دلبندشان بهرمند شوند.

فهرست مطالب این تحقیق به شرح زیر است

عنوان     صفحه

چكيده     

مقدمه  

بيان مسأله      

اهميت و ضرورت پژوهش

اهداف پژوهش  

اهدف اصلي پژوهش     

اهداف فرعي پژوهش    

سؤالات پژوهش 

سؤال اصلي پژوهش     

سؤالات فرعي پژوهش  

فرضيه‌هاي پژوهش       

تعاريف نظري متغيرها     

طريقه اجرا و نمره‌گذاري آزمون گوديناف 

فصل پنجم: بحث و نتيجه‌گيري