چکیده

    یکی از چالش‌های مهمی که دنیای تجارت و کسب و کار با آن دست و پنجه نرم می‌کند، مسئله‌ی مدیریت تغییر است. سرعت بالای تغییرات باعث شده تا بسیاری از شرکت‌ها به فکر بهبود بنیادین فرآیندهای کسب و کار خود و یا بهتر است بگوییم به فکر مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار (BPR) بیافتند. بخش‌های مالی را می‌توان یکی از عوامل  محرکه‌ی اصلی اقتصاد هر ملیتی دانست که البته آنها در خلال عملیات خود، تغییراتی بنیادین را تجربه می‌کند. در این مقاله قصد داریم به بررسی بهره‌وری مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار (BPR) و نقش قابلیت فناوری اطلاعات (IT) بر روی کارائی بانک‌های اسلامیِ مستقر در مالزی بپردازیم. از جمله‌ی ابعاد مدیریت فرآیند کسب و کار می‌توان به مدیریت تغییر، تعدیل استراتژی، تعهد به مدیریت، تمرکز بر روی مشتری، سرمایه‌گذاری بر روی IT، طراحی مجدد فرآیند، منابع مالی کافی و ساختارهای بروکراسی کمتر اشاره کرد که البته این فاکتور ها به منظور بررسی تأثیر آن‌ها بر روی کارائی بانک‌های اسلامی مورد بررسی قرارگرفته‌اند. کارائی بانک اسلامی را می‌توان مسئله‌ای انحصاری و مبتنی بر سه جنبه‌ی کیفی اصلی دانست؛ این جنبه‌ها عبارت‌اند از تحصیلات فردی، گرایش عمومی و عدالت محوری؛ البته در سناریویی که مورد مطالعه قرار داده‌ایم، کارائی را بر اساس هزینه‌ای که بانک‌ها صرف رسیدن به این سه جنبه‌ی کیفی می‌کنند اندازه‌گیری نموده‌ایم. رابطه‌ی مستقیم و اثرات تعدیل‌کننده را با استفاده از مدل‌سازی معادله‌ی ساختاری جذر حداقلی جزئی (PLS) مورد مطالعه قرار دادیم. به طور کلی نتایج نشان می‌دهد که ابعاد مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار می‌تواند مدیریت تغییر و ساختار بروکراسی را بر روی کارائی بانک‌های اسلامی به همراه داشته باشد. البته تأثیر و نقش تعدیل کنده‌ی فناوری اطلاعات آن‌چنان قابل ملاحظه نبوده است. نتیجه‌ی این مطالعه این بوده که رویکردهایی مهمی پیش روی مدیران و محققین قرار داده شده تا بتوان به درک بهتر فاکتورهای مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار بر روی کارائی بانک‌های اسلامی پرداخت.

1-مقدمه

پیشرفت بازارهای مالی به صورت جهانی باعث شده تا بانک‌ها بر خود بدانند تا به تغییر فرآیندهای عملیاتی خود بپردازند و بتوانند به شکلی بهتر به رقابت در بازار جهانی بپردازند. برای زنده ماندن در این محیط، بانک‌های کشورهای در حال توسعه باید به بهبود کیفیت خدمات رسانی به مشتریان، سرعت ارائه‌ی خدمات، کاهش هزینه‌های عملیاتی و در نتیجه افزایش سودآوری کارائی بپردازند. در همین راستا بانک‌ها نباید تنها تمرکزشان را بر روی کاهش هزینه‌ها قرار دهند بلکه باید بر روی بهبود خدماتی که در اختیار مشتری قرار می‌دهند متمرکز شوند. در اصل این اهداف نیاز به بهبودِ بنیادین و ریشه‌ای فرآیندهای کسب و کار و یا مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار (BPR) دارد…