The size and species composition of the soil seed bank of southern Ethiopia rangelands were examined under three land use systems (communal land, a government ranch and traditional grazing reserves) and along a distance gradient (near, middle and far) from water sources. Soil seed bank sampling was carried out at the end of the growing season from 0.25 m^− 2 quadrates 30 mm deep. The aboveground species composition was also compared. Of the total plant species identified in the soil seed bank in the greenhouse, 25% were grasses and 75% non-grasses. The near, middle and far sites from water was dominated by Leucas glabrata, Verbesina encelioides and Lintona nutans, respectively. Lepthotrium senegalensis made up 67% of the total composition of the soil seed bank in the traditional grazing reserve. Graminoid seedling density at the traditional grazing reserve (798.8 seedlings m^− 2) was higher (P < 0.01) than that of the ranch and communal sites, but did not vary significantly along the distance gradient from water (average 239.2 seedlings m^− 2). Non-graminoid seedling density did not vary much (P > 0.05) between the land use systems (average 128.9 seedlings m^− 2) and along the distance gradients from water (average 183.7 seedlings m^− 2). Sorensen's similarity index of the aboveground vegetation and the associated seed bank was low at all the sites. Difference in grazing pressure between the land use systems was one of the most likely causes of variations in the soil seed bank density and botanical composition of graminoids. The non-significant differences in the graminoid seed bank density along the distance gradients from water were due to similar population of grasses and may not explain the levels of grazing impact and disturbance. Regeneration from the soil seed bank may have a profound effect in restoring the composition of the grass layer in the degraded Borana rangelands if sustainable management practices are applied and sufficient rest periods followed. By translocating seed rich topsoil from the grazing reserves to degraded grazing areas, the soil seed bank can be used to develop valuable grass species at small community level

چکیده

اندازه و اجزای سازنده ی گونه های بانک بذر خاک در مراتع جنوب اتیوپی تحت سه سیستم کاربری اراضی (اراضی مشاع یا مشترک، مزرعه دولتی و ذخایر چراگاهی سنتی) و در طول یک گرادیان فاصله (در نزدیکی، میانه و دور) از منابع آبی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه گیری بانک بذر خاک در پایان فصل رشد از 0.25 m^-2 کوادرات (زمین های مربع شکل) در عمق 30 میلی متری انجام شد. ترکیب (اجزای سازنده) گونه ها در بالای سطح زمین نیز مقایسه شد. از کل گونه های گیاهی شناسایی شده در بانک بذر خاک موجود در گلخانه، 25٪ پوشیده از علف (گراس) و 75٪ غیر علفی بود. مکان های نزدیک، میانی و دور از آب به ترتیب پوشیده از لئوکاس گلابراتا، encelioides Verbesina و Lintona nutans بود. Lepthotrium senegalensis، 67٪ از کل ترکیب بانک بذر خاک در ذخیره چراگاهی رایج را تشکیل می داد. تراکم نهال گرامینه (تیره گندمیان) در ذخیره چراگاهی سنتی ( 798.8نهال m^-2) (P<0.01) نسبت به مزرعه و زمین های مشاع بالاتر بود، اما تغییر قابل توجهی در راستای گرادیان فاصله از آب نداشت (به طور متوسط ​​239.2 جوانه ی m^-2). تراکم نهال غیرگرامینه (P>0.05) بین سیستم های کاربری اراضی (به طور متوسط ​​128.9 نهال m^-2) و در امتداد گرادیان فاصله از آب (به طور متوسط ​​183.7 نهال m^-2) تغییر زیادی نکرد. شاخص تشابه سورنسون پوشش گیاهی در بالای سطح زمین و بانک بذر مربوطه در تمام نواحی پایین بود. اختلاف فشار چرایی (چراگاهی) بین سیستم های کاربری اراضی یکی از محتمل ترین علل تغییرات در تراکم بانک بذر خاک و ترکیب گیاهی گرامینه بود. تفاوت های ناچیز و غیر قابل توجه در تراکم بانک بذر گرامینه در امتداد گرادیان فاصله از آب به دلیل پوشش علفزار یکسان بود و ممکن است سطوح فشار و اختلال چراگاهی را تبیین نکند. در صورتی که شیوه های مدیریت پایدار بکار برده شوند ودر نتیجه دوره های تجدید قوای کافی وجود داشته باشد، بازیابی از طریق بانک بذر خاک ممکن است تاثیر عمیقی در بازگرداندن ترکیب لایه علفی در مراتع Borana ی تخریب شده داشته باشد. با استفاده از جابه جایی خاک سطحی غنی بذر از ذخایر چرایی برای مناطق چراگاهی تخریب شده، بانک بذر خاک می تواند برای توسعه گونه های گیاهی با ارزش در سطح جامعه کوچک گیاهی مورد استفاده قرار گیرد.

1. مقدمه

گیاهان، خود توسط گسترش و قطعه قطعه شدن بخش های گیاهی مانند جوانه ها، ساقه های زیرین و ساقه های رویی، و یا با تشکیل موفقیت آمیز یک بانک بذر خاک و یا پیازچه ها ایجاد می شوند (فریدمن و همکاران، 1982). بذرها ممکن است به بانک بذر در سال های جاری (به عنوان مثال بذر پاشی یا بذر موقت) و یا سالهای قبل وارد شوند و بواسطه ی جوانه زنی، شکار، عوامل بیماری زا برداشت شوند...