تولید بسته بندی ضد میکروب با فناوری نانو
محققان کشور طی انجام یک طرح آزمایشگاهی تلاش کردند با ایجاد یک فیلم نانوکامپوزیتی یک بستهبندی ضد میکروب تولید کنند. این فیلم را میتوان بهمنظور ضدعفونی کردن زخم و ترمیم سوختگی استفاده کرد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، بستهبندی یکی از مسائل اساسی در سلامت غذاست. بستهبندیهای فعال، بستهبندیهایی هستند که علاوه بر نقش ممانعت کننده در برابر ورود عوامل خارجی، نقشهای دیگری نیز دارند. این نوع بستهبندیها جدیداً مورد توجه تولیدکنندگان مواد غذایی قرارگرفتهاند.
استفاده از دانش نانو میتواند سبب بهبود کیفیت و کارایی مواد بستهبندی و در نتیجه، اطمینان از امنیت غذایی شود. بستهبندیهای مبتنی بر فناوری نانو ویژگیهای مکانیکی، شیمیایی، حرارتی و میکروبی متفاوتی نسبت به بستهبندیهای رایج دارند.
هادی الماسی، مجری طرح هدف از این پژوهش را استفاده همزمان از نانوسلولز میکروبی و نانوذرات اکسید روی بهمنظور تولید یک فیلم نانوکامپوزیتی ضد میکروب با خواص مطلوب عنوان کرد.
وی افزود: در ساختار این پوششها مواد ضد میکروبی کمتری نسبت به موارد مشابه استفاده شده و خطرات مربوط به استفاده از نگهدارندههای مصنوعی در مواد غذایی را کاهش داده است که به تولید محصول غذایی نهایی سالم منجر میشود.
الماسی با بیان اینکه برخی از نانوذرات اکسید فلزی از جمله اکسید روی دارای خاصیت ضد میکروبی هستند، گفت: همچنین در علم پلیمر و تولید پلیمرهای نانوکامپوزیتی، از آنها بهعنوان تقویتکننده جهت بهبود خواص مکانیکی و حرارتی پلیمرها استفاده میشود؛ هر دوی این ویژگیها یعنی خاصیت ضد میکروبی و اثر تقویتکنندگی، ارتباط تنگاتنگی با نحوه پخش نانوذرات اکسید روی در بستر فیلمهای پلیمری و همچنین اندازه نانوذرات دارند.
به گفته وی، در پژوهش حاضر، از امواج فراصوت جهت کاهش اندازه ذرات اکسید روی استفاده شده و خواص فیلم نهایی نسبت به موارد مشابه ارتقا یافته است.
وی با بیان اینکه در این پژوهش، فیلم سلولز باکتریایی حاوی نانوذرات اکسید روی تولید شده است، افزود: هدف اصلی، کنترل رهاسازی نانوذرات از فیلم سلولز به داخل محیط مایع بود؛ بدین منظور از امواج فراصوت و همچنین تولید فیلم سه لایه استفاده شد.
الماسی ادامه داد: سپس ویژگیهایی که یک فیلم بستهبندی مواد غذایی باید دارا باشد، نظیر بازدارندگی در برابر بخار آب، خواص مکانیکی، ویژگیهای حرارتی و مورفولوژیکی و همچنین خواص ضد میکروبی آن ارزیابی شده و در نهایت تأثیر امواج فراصوت و لایهای بودن بر روی رهاسازی نانوذرات مورد بررسی قرار گرفت.
وی عنوان کرد: نتایج بیانگر این مطلب بودند که استفاده از امواج فراصوت موجب کاهش اندازه نانوذرات اکسید روی در ساختار فیلم شده و از مهاجرت نانوذرات اکسید روی از بستر فیلم به داخل آب تا حدودی جلوگیری می کند.
این تحقیقات حاصل تلاشهای دکتر هادی اسلامی- عضو هیأت علمی دانشگاه ارومیه و فرشته شاهمحمدی، دانشآموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز است. نتایج این کار در مجله Carbohydrate Polymers (جلد ۱۴۹، سال ۲۰۱۶، صفحات ۸ تا ۱۹) به چاپ رسیده است.