حمایت ستاد توسعه فناوری نانو از پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی
ستاد ویژه توسعه فناوری نانو معاونت علمی وفناوری با هدف افزایش کیفیت علمی و کاربردی پایان‌نامه‌های دانشجویی، برنامه «حمایت گام به گام از پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی» را به اجرا گذاشته است.
به گزارش خبرگزاری مهر، کارگروه توسعه منابع انسانی ستاد، معیارهایی را برای شناسایی پایان‌نامه‌های با کیفیت انتخاب کرده و برای هر کدام از آنها شاخص‌هایی در نظر گرفته است. هدف اصلی ارائه این معیارها افزایش کیفیت تحقیقات دانشگاهی و هدایت این فعالیت‌ها به سمت تولید و دستاوردهای کاربردی است.
نوع معیارها بیان‌کننده سطح و نوع فعالیت پایاننامه هستند که در پنج گروه زیر دسته بندی می شوند:
• کیفیت علمی: این شاخص برای ارزش‌گذاری پایان‌نامه‌ا‌ی است که با مطالعات علمی با کیفیت‌تر، دستاوردهای علمی با کیفیتی داشته‌اند.
• مسأله محوری: پایاننامه در راستای رفع نیاز و یا انجام مسأله‌ای مشخص انجام شود.
• قابلیت تبدیل به فناوری: پایاننامه با توجه به فعالیت‌هایی که دانشجو انجام داده و دستاوردهای آن، قابلیت تبدیل به فناوری را دارد.
• قابلیت تبدیل به شرکت دانش بنیان: فعالیت‌ها و دستاوردهای پایاننامه به سطحی رسیده که قابلیت تبدیل شدن به شرکت دانش‌بنیان را داراست.
• قابلیت تبدیل به محصول: دستاوردهای پژوهشی پایاننامه در سطح تبدیل به محصول است.
برای هر یک از این معیارها شاخص‌هایی ارائه شده است که به همراه امتیاز آن شاخص برای پایاننامه، در جدول زیر آورده شده است. مبلغ حمایت تشویقی پرداختی بر اساس امتیازات کسب شده بوده که به ازای کسب هر امتیاز، مبلغ یک میلیون ریال به دانشجو و نصف این مبلغ به استاد راهنما پرداخت خواهد شد.
مسئله محوری
در آیین‌نامه حمایت گام‌به‌گام از پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی، مسئله محور بودن پایاننامه، یکی از شاخص‌های کیفیت کاربردی آن است. بدین صورت که پایان‌نامه‌هایی که در راستای نیازهای تحقیقاتی شرکت‌های دانش‌بنیان فناوری‌نانو و یا صنایع کشور تعریف و انجام می‌شوند دارای ارزش بیشتری بوده و حمایت تشویقی بیشتری دریافت می‌کنند. از جمله اهداف اختصاص این معیار به عنوان معیاری برای مشخص کردن کیفیت کاربردی پایان نامه‌ها، می‌توان موارد زیر را نام برد:
• رفع نیاز، توسعه یا ارتقا محصولات صنایع و یا شرکت‌های فناوری‌نانو؛
• تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه؛
• تقویت بنیه علمی شرکت‌های فناوری‌نانو؛
• سمت و سو دادن تحقیقات به سمت فعالیت‌های کاربردی؛
• استفاده از توان بالقوه پایان‌نامه‌ها؛
• فضاسازی به منظور ایجاد اشتغال متخصصان فناوری نانو.
این حمایت در دو مرحله به درخواست‌کنندگان تعلق می‌گیرد:
• مرحله اول: پس از تعریف پروپوزال در راستای نیاز صنعت یا شرکت‌های دانش‌بنیان؛
• مرحله دوم: پس از انجام پایاننامه و به نتیجه رسیدن اهداف.
سقف امتیاز در مرحله اول ۱۰ امتیاز و در مرحله دوم ۳۰ امتیاز است که مبلغ تشویقی آن به ترتیب ۱۰ میلیون و ۳۰ میلیون ریال است. مدارک ارسالی درخواست‌کنندگان، توسط گروه داوری متشکل از متخصصان دانشگاهی دارای دید صنعتی و صاحبان صنایع بررسی می‌شود.
از مهر ماه ۹۲ تا ابتدای تیر ماه ۹۴ تعداد ۳۲۱ درخواست حمایت از پایان نامه مبتنی بر نیاز صنعت و شرکت‌های دانش بنیان به ستاد ارسال شده است که در نمودار زیر اطلاعات آماری کامل آن ها گزارش شده است.
از جمله دلایل مردود اعلام شدن درخواست‌ها می‌توان موارد زیر را نام برد:
• تکراری بودن پروژه و انجام کارهای مشابه و متعدد در زمینه مربوطه
• مقرون به صرفه نبودن پروژه از لحاظ اقتصادی
• همخوانی نداشتن موضوع پروپوزال با موضوع کار شرکت
• نانویی نبودن محصول
• انجام پروژه‌ای صرفاً تحقیقاتی بدون رسیدن به نتایج کاربردی
به گزارش مهر، حوزه‌های کاربردی محیط زیست و انرژی بیشترین حوزه‌های کاربردی پایان‌نامه‌های تاییدی بوده و بیشترین تعداد درخواست‌ها از دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس و صنعتی امیرکبیر بوده است.