بررسی اصالت مقالات علمی با استفاده از نرمافزارهای جلوگیری از سرقت ادبی در ISC
جعفر مهراد رئیس مرکز منطقهای اطلاعرسانی علوم و فناوری در گفتوگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، اظهار داشت: همزمان با افزایش مجلات علمی و روند رو به ازدیاد پژوهشگرانی که برای بهرهگیری از امتیازهایی نظیر ارتقای اعضاء هیئت علمی و شناخته شدن در مجامع علمی، دست به انتشار مقالات خود در این مجلات میزنند، اطمینان از اصالت اینگونه مقالات و خالی بودن از شائبه سرقت ادبی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
وی افزود: هماکنون تعداد 1119 مجله علمی رتبهدار در کشور منتشر میشود که سالانه هزاران مقاله برای بررسی و چاپ به آنها ارسال میشود، از مجموع 1119 مجله علمی کشور تعداد 211 عنوان به زبان انگلیسی و فرانسه منتشر میشود.
مهراد با اشاره به این موضوع که بررسی و داوری مقالات انگلیسی توسط هیئت تحریریه و داوران متخصص حوزههای موضوعی انجام میشود، اظهار داشت: به دلیل عدم توانایی انسان در به خاطر سپردن متن تمام مقالات یک حوزه، نگرانی از درج مقالاتی که اخلاق پژوهش را رعایت نکردهاند از دغدغههای اصلی سردبیران نشریات علمی است، این مسئله به ویژه در مورد نشریات انگلیسی زبان ایرانی که در نظامهای نمایهسازی و استنادی بینالمللی چاپ میشوند، از اهمیت بیشتری برخوردار است.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC) افزود: به دلیل خصومت برخی از کشورهای غربی با روند تولید علم و پیشرفت علمی ایران، تعدادی از کشورها و بنگاه های سخن پراکنی موارد نادر یا جزئی از این نوع را، گاه چنان در تبلیغات رسانهای بزرگنمایی میکنند، که گویی الگوی تولید علم در کشور بر مبنای کپیبرداری و سرقت ادبی شکل گرفته است ،بدیهی است وجود مواردی از این دست هرچند اندک باشد، میتواند به حیثیت علمی کشور لطمه جبران ناپذیری وارد سازد.
مهراد ادامه داد: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC ) که سومین نظام استنادی بینالمللی است در راستای اهداف و وظایف مصوب خود اقداماتی در رابطه با ارتقای کیفیت نشریات علمی ایران برداشته است.
وی ادامه داد: از جمله این اقدامات، برگزاری کارگاه آشنایی با اخلاق پژوهشی و شیوههای اجتناب از سرقت ادبی و نیز آشنایی با نرمافزارهای سرقت ادبی است، این کارگاهها در دانشگاههای داخل و همچنین برای سردبیران نشریات 57 کشور اسلامی برگزار شده است.
وی خاطرنشان کرد: در راستای ارتقای خدمات کنترل سلامت و اصالت مقالات مجلات علمی انگلیسی زبان ایران، این پایگاه آمادگی دارد که تمام مقالات مجلات مزبور را پیش از چاپ با استفاده از پیشرفتهترین نرم افزارهای مشابهیاب(سرقت ادبی) بررسی کرده و موارد شناسایی شده را به سردبیران نشریات فوق اعلام کند تا از بروز موارد ناگوار و ایجاد بدگمانی نسبت به محققان و نشریات ایرانی در سطح بین المللی جلوگیری شود.
وی با اشاره به این موضوع که در اغلب موارد انجام مواردی که خلاف اخلاق پژوهشی محسوب میشود، به دلیل عدم آگاهی مؤلفان از قوانین و شیوههای صحیح استناددهی در تألیف مقالات علمی است، افزود: این مرکز آمادگی دارد، کارگاههای آموزشی را برای سردبیران نشریات علمی کشور در محل دانشگاه، مؤسسه یا انجمن مربوط برگزار کند.
مهراد اظهار داشت: معاونان پژوهشی دانشگاهها، مؤسسات آموزشی و تحقیقاتی و سردبیران نشریاتی که علاقمند به استفاده از خدمات نرم افزار مبارزه با سرقت ادبی و برگزاری کارگاههای مربوط هستند میتوانند برای هماهنگی با پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC ) تماس بگیرند.