Abstract
In today’s era of globalisation and free trade,transnational corporations (TNCs) have become more economically powerful than many countries around the globe. A number of TNCs have a strong and influential presence in developing countries such as India, since these TNCs are often perceived to be indispensable for their economic growth and development. Such powerful TNCs have the opportunity for gross human-rights violations, such as exploitation of the right to health of the workers, unsafe consumer practices, negligence in protecting the lives of the people residing in the vicinity of factories producing dangerous chemicals or causing environmental damage. The article would hence examine the feasibility of attaching human rights responsibilities to the TNCs under international and domestic laws. The article shall also critically study the efficacy of transnational human rights litigation as one of the potential remedies along with an analysis of the legal hassles involved in the process. Moreover it shall also examine the causes behind the failure of Bhopal litigation and look at the legal system of India to analyse its ability to combat such human rights violations at the hands of TNCs in the foreseeable future. Lastly in conclusion, the article shall offer alternative remedies for the victims of human rights violations in the developing countries
چکیده
در عصر حاضر که مهمترین مشخصه آن جهانی سازی و تجارت آزاد است، شرکت های چند ملیتی (TNCs)از لحاظ اقتصادی به مراتب قوی تر از بسیاری از کشورهای جهان شده اند. تعدادی از شرکت های چندملیتی دارای حضوری قوی و تاثیرگذار در کشورهای در حال توسعه نظیر هندوستان هستند چرا که این شرکت ها معمولا برای رشد اقتصادی و توسعه ضرورت بالایی دارند. چنین شرکت های چندملیتی قدرتمندی از فرصت های زیادی برای نقض حقوق بشر شامل سوء استفاده از حق سلامتی کارگران، بی توجهی به امنیت مصرف کننده، سهل انگاری در حفاظت از جان افراد ساکن در مجاورت کارخانه هایی که مواد شیمیایی خطرناک تولید نموده و یا منجر به بروز آسیب های جدی در محیط زیست می شوند برخوردار هستند. مقاله حاضر بر اساس قوانین داخلی و بین المللی به بررسی امکان ضمیمه سازی مسئولیت های حقوق بشر به وظایف شرکت های چندملیتی می پردازد. در این مقاله کارآیی دادخواهی حقوق بشر چندملیتی به عنوان یکی از راهکارهای احتمالی به صورت انتقادی بررسی شده و موانع قانونی موجود در این فرآیند مورد تحلیل قرار گرفته است. افزون بر این باید دلایل دخیل در شکست دادخواهی بهوپال هند بررسی شده و با نگاهی بر سیستم حقوقی هندوستان، توانایی آن جهت مقابله با نقض حقوق بشر توسط شرکت های چندملیتی در آینده نزدیک تحلیل شود. در نهایت به عنوان نتیجه گیری مقاله حاضر راهکارهای متعددی برای قربانیان نقض حقوق بشر در کشورهای در حال توسعه ارائه می نماید.
1- مقدمه
پدیده ای موسوم به جهانی سازی منجر به هماهنگی هر چه بیشتر محیط تجاری در سرتاسر جهان شده و زمینه پیدایش بازار یکپارچه جهانی را فراهم نموده است. این فرآیند با حمایت سازمان تجارت جهانی، تجارت را به امری آزاد تبدیل نموده و در صدد حذف تفاوت های موجود بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می باشد. اما جهانی سازی هم از نظر توصیف و هم پیامدهای این یکپارچه سازی با واکنش های متعارض متعددی روبرو شده است. به عنوان مثال، جهانی سازی نیازمند قانون زدایی جهت حرکت فرا-مرزی کسب و کارها می باشد و در عین حال قوانین داخلی شرکت های خارجی برای جلوگیری از خروج منابع ضرورت دارند. از یک طرف، این پدیده منجر به کمرنگ شدن مرزها برای تجارت شده و از طرف دیگر منجر به مستحکم تر و پر رنگ تر شدن مرزها از نظر دسترسی به داروهای اساسی، اشتغال، انتقال فناوری و غیره شده است. بدین ترتیب در مورد اینکه جهانی سازی از طریق فعالیت های شرکت های مختلف به منزله یک تهدید جدی برای حقوق بشر است یا اینکه از طریق متحدسازی جنبش های جهانی حقوق بشر محیطی برای احقاق حقوق به ارمغان می آورد مناقشات زیادی وجود دارد...