کشف قارچ‌های دارای ژن مقاوم به شوری در ایران

مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران سه گونه قارچ مقاوم به شوری را شناسایی کردند که این امر امکان تولید ارقام ترایخته مقاوم به شوری را فراهم می‌کند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی، دکتر سید ابوالحسن شاهزاده فاضلی رئیس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران با اشاره به امکان انتقال ژنهای مقاومت به شوری به ارقام زراعی گفت: شاید در آینده نیازمند انواعی از محصولات کشاورزی [تراریخته] باشیم که با روشهای بیوتکنولوژی توانایی رشد در شرایط کم آبی و شوری را داشته باشند.

وی گفت: جالب توجه است که انواعی از میکروارگانیسمها با روابط متقابلی که با برخی گیاهان دارند سبب ایجاد و یا افزایش توانایی رشد آن گیاهان در شرایط شوری و کم آبی می شوند، بنابراین می توانند با استفاده از ابزارهای مختلف زیست فناوری جهت تولید محصولات کشاورزی مقاوم به خشکسالی و شوری مورد استفاده قرار گیرند.

فاضلی افزود: گروه بسیار مهمی از این نوع میکروارگانیسمها، قارچ های رشته ای هستند. بسیاری از قارچ های رشته ای مقاومت بالایی به کم آبی داشته و برخی از آنها نیز شرایط شوری را به خوبی تحمل می کنند. جالب توجه است که گروه هایی از قارچ های رشته ای روابط انتخابی با برخی گیاهان شورپسند نیز دارند و شواهد حاکی از آنست که این نوع قارچها در ایجاد و یا افزایش توانایی تحمل شوری و کم آبی گیاهان نقش دارند.

وی تاکید کرد: با توجه به پیش بینی های بلند مدت اقلیمی، یک روند خشکسالی و کم آبی در سطح گسترده ای از غرب و جنوب آسیا پیش بینی شده است.

شاهزاده فاضلی اضافه کرد: افزایش شوری منابع آبی و خشکسالی از آثار تغییرات اقلیمی در سطح جهانی هستند. این تغییرات اکولوژیک و البته فعالیت انسانی در دهه اخیر سبب افزایش قابل توجه میزان نمک و خشکی دریاچه های کشور، از جمله دریاچه‌های ارومیه و مهارلو شده است.

رئیس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت: با توجه به این شرایط محققان مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران مطالعات گسترده ای را در اکوسیستمهای شور ایران انجام داده اند که قسمتی از نتایج این مطالعات معرفی سه گونه جدید قارچ رشته ای از جنس Neocamarosporium است که از دریاچه های شور ارومیه، مهارلو و اینچه برون جدا سازی شده و اخیرا در مجلات علمی معتبر منتشر شده است.

به گفته وی، گونه های معرفی شده شامل Neocamarosporium jorjanensis ، Neocamarosporium persepolisi ،  Neocamarosporium solicola هستند که همگی از دریاچه های شور جداسازی شده و مطالعات اکولوژی انجام شده در مرکز نشان می دهد که این قارچ ها ارتباط مشخصی با گیاهان شورپسند نیز دارند.

دکتر فاضلی با تأکید بر مأموریت مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در جمع آوری و نگهداری و معرفی نمونه ها و ذخایر زیستی کشور اظهار داشت: نتایج مطالعات تنوع زیستی انجام شده در دریاچه های شور ارومیه، مهارلو و اینچه برون نشان دهنده اهمیت انجام این نوع پژوهشها و البته حرکت مرکز در جهت ذخیره  سازی و معرفی ذخایر ژنتیکی و زیستی کشور است.

گفته شده است که این قارچهای بومی در بانک میکروارگانیسمها، یکی از کلکسیونهای زیستی چهارگانه مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران با شماره های دسترسی IBRC-M ۳۰۱۳۴، IBRC-M ۳۰۲۶۴، IBRC-M ۳۰۲۴۳، IBRC-M ۳۰۲۶۳، IBRC-M ۳۰۱۷۷، و IBRC-M ۳۰۲۵۷ نگهداری شده و قابل ارائه به کلیه محققان، دانشجویان و دانشمندان است.