چکیده

بمنظور ارزیابی امکان سنجی عملکرد سیستم کشاورزی تناوبی غلات-لگوم (لی فارمینگ) در شهرستان آق قلا که منطقه ای نیمه خشک در شمال ایران است، دو تکنیک تحلیل چند معیاره (MCA) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) جهت ارزیابی تناسب کشت گندم، جو و یونجه یک ساله با یکدیگر تلفیق شدند. الزامات و نیازمندی های کشاورزی و اکولوژیکی سه محصول از مقالات و متون علمی موجود شناسایی شدند. در این مطالعه، متغیرهای محیطی عبارتند از: 1) میانگین، حداقل و حداکثر دما، 2) باران، 3) شیب، 4) جهات شیب، 5) ارتفاع و 6) مشخصه های خاک نظیر مواد آلی، pH، هدایت الکتریکی (EC)، بافت، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، آهن و روی. وزن هریک از این متغیرها از آنالیز پرسشنامه های فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استخراج شد. تحلیل تناسب براساس مطابقت بین پارامترها/مشخصه های کیفی زمین و نیازمندی های محصول صورت گرفت. این فرآیند با استفاده از تکنیک هم پوشانی پارامترهای وزن دار (WOT) در GIS انجام گرفت. بمنظور ارزیابی تناسب زمین جهت عملکرد سیستم کشت تناوبی غلات-لگوم، لایه های تناسب دیجیتال سه محصول در محیط GIS و با استفاده از توابع محاسبه کننده رستری، روی هم گذاری و تلفیق شدند، سپس پهنه بندی منطقه در چهار رده شامل: بسیار مناسب، تناسب متوسط، تناسب کم، نامناسب انجام گرفت. نتایج نشان داد که 35.1% (35495.20 هکتار) از کل مساحت منطقه مورد مطالعه برای سیستم کشت متناوب غلات-لگوم مناسب است. طبق نقشه بدست آمده تناسب کشاورزی، مشخص شد که 15.2% (20681.77 هکتار) از منطقه برای عملکرد کشت متناوب غلات-لگوم نامناسب است، 19.5% (23245.74 هکتار) دارای تناسب کم و  30.2% (33725.60 هکتار) دارای تناسب متوسط می باشد. انتظار می رود که زمین های بسیار مناسب، با تناسب متوسط و تناسب کم تحت شرایط ایده آل و همراه با نهاده های کاربردپذیر و اقتصادی، بترتیب عملکردی معادل 100-80%، 80-60% و 60-40% داشته باشند. مشخص شد که اغلب زمین های بخش های جنوبی و مرکزی آق قلا مناطقی بسیار مناسب و با تناسب متوسط می باشند. نتایج نشان داد که EC بالا، مواد آلی جزئی و بارش کم، عوامل محدود کننده اصلی در مناطق نامناسب بحساب می آیند.

1-مقدمه

واژه «لی» (ley) (تناوب غله-لگوم) از کلمه انگلیسی قدیمی "lea" به معنای گیاهان آیش علفی در زمین هایی که قبلاً تحت کشت محصول بودند، گرفته شده است (گلاتزل، 1988). درواقع این واژه به نوعی کاربری اراضی اشاره دارد که در آن، محصولات قابل زرع بطور تناوبی با پوشش گیاهی مورد استفاده برای احشام، کشت می شوند. بر این اساس، به عقیده روتنبرگ (1976) پوشش گیاهی آیش خودرو که پیش از کشت محصول توسط احشام مورد چرا قرار می گیرد، یک سیستم «تنظیم نشده» می باشد. در اواسط دهه 1930، مراتع خودروی لگوم یک ساله در سیستم های کشاورزی غلات استرالیا وارد شدند…
میتوانید از لینک ابتدای صفحه، مقاله انگلیسی را رایگان دانلود فرموده و چکیده انگلیسی و سایر بخش های مقاله را مشاهده فرمایید..